Φίλε Νικήτα γεια σου
Αφορμή για το συγκεκριμένο μήνυμα είναι το μήνυμα του επισκέπτη της σελίδας που εξέφραζε τις αντιρρήσεις του για την άποψή σου, οτι οι καραμπίνες πλέον μπορεί να έχουν ζύγισμα ανάλογο των δίκαννων που από ότι είδα στηρίζεται στο βιβλίο του Gough Tomas στο κεφάλαιο περί ζυγίσματος και θέλω να εκφράσω κάποιες σκέψεις πάνω σ’ αυτά καταλήγοντας σε κάποιες ερωτήσεις.
Κατ’ αρχάς να δηλώσω και εγώ ότι είμαι δικαννάκιας. Έχω στην κατοχή μου 4 δίκαννα, ένα 525, δυο ΙΖ27 φτιαγμένα για μένα, ένα πλαγιόκαννο FN που παριστάνει το βελγικό αλλά είναι ιταλικό – κληρονομιά από τον παππού – και … μία Baikal 155 που η τύχη την έφερε στα χέρια μου μετά από κλήρωση στο Εθνος Κυνήγι. Εγώ δεν θα αγόραζα καραμπίνα . Παρ’ όλα αυτά πέρσι, με πρόσχημα το ότι πρέπει να την στρώσω ,έκανα όλα τα κυνήγια μου με την 155 και πίστεψέ με τελικά δεν την χρησιμοποιούσα για να την στρώσω αλλά επειδή μου «έκατσε» !!! Όλα τα παραπάνω με 71 εκ κάννες.
Ο Gough Tomas λοιπόν λέει στο περί ζυγίσματος κεφάλαιο ότι η κίνηση της επώμισης αναλύεται σε δυο κινήσεις μία που το οπλο σηκώνεται στο ύψος του ώμου όπου τον σημαντικό ρόλο παίζει το συνολικό βάρος του όπλου και μια που με το αριστερό χέρι –για τους δεξιόχειρες – όπου οι κάννες ανασηκώνονται προς τον στόχο και που εδω τον σημαντικότερο ρόλο παίζει αυτό που εμείς λέμε ζύγισμα.
Ενσωματωμένη εικόνα
Στο σημείο αυτό και με κίνδυνο να θεωρηθώ αιρετικός , αν θεωρηθεί ότι το βιβλίο του Tomas είναι –και σίγουρα είναι – το ευαγγέλιο του λειόκαννου εκφράζω κάποιες επιφυλάξεις. Και αυτό επειδή συνήθως και όλοι οι δάσκαλοι της σκοποβολής λένε ότι στην φάση της αναμονής είτε είμαστε στον βατήρα του σκοπευτηρίου είτε στην φέρμα μιας μπεκάτσας το όπλο είναι ανάποδα … Δηλ έχουμε τις άκρες των καννών στο οπτικό μας πεδίο και πιο χαμηλά το κοντάκι, οπότε στην δεύτερη φάση της επώμισης δεν είναι οι κάννες αλλά το κοντάκι που παίρνει την τελική θέση του στον ώμο.
Τι σημασία μπορεί να έχει αυτό; ίσως όχι σημαντική αλλά μια που εδώ διυλίζουμε τον κώνωπα βλέπουμε ότι στην δεύτερη φάση που είναι και πιο κρίσιμη επειδή είναι πιο κοντά στην τουφεκιά αλλά και πιο δύσκολη δεδομένου ότι μπορεί να έχουμε εμπόδια – βλπ σκάλωμα σε ρούχα κλπ – θα θέλαμε το πιο ελαφρύ το τμήμα του όπλου να είναι αυτό από την μεριά του κοντακιού. Στην φάση της παρακολούθησης του στόχου, όπου ίσως θα θέλαμε τις κάννες πιο ελαφριέ. Eχουμε ήδη κλειδώσει το κοντάκι στον ώμο και το ζυγωματικό και χρησιμοποιούμε όχι τόσο το αριστερό χέρι αλλά περισσότερο την μέση , έχοντας κλειδωμένο το όπλο στο σύστημα χέρια , ώμος , μάγουλο.
Εδώ θα ήθελα την άποψή σου. Εγώ πάντως όλα μου τα όπλα τα έφτιαξα με γνώμονα τα παραπάνω αλλά και με το σκεπτικό ότι στο λίγο εμπροσθόβαρο όπλο δεν χάνεται εύκολα η σκοπευτική γραμμή μετά την πρώτη τουφεκιά τόσο όσο σε ένα απόλυτα κεντροβαρές. Παραθέτω παρακάτω λοιπόν την απόσταση Τ στα δικά μου όπλα όπου φαίνεται καθαρά το παραπάνω σκεπτικό και το γιατί μου βγήκαν λίγο εμπροσθόβαρα πράγμα για το οποίο δεν μετάνιωσα.
Ενσωματωμένη εικόνα
ΙΖ27 μονοσκάνδαλο T = 12,5 cm
IZ27 δισκάνδαλο Τ =13 cm η πρώτη σκανδάλη 14,5 η δεύτερη το (ισορρόπησα με μεγάλα τσοκ που απέχουν από την κάννη 1,9cm)
Browning Β525 T=14,5 cm (και εδώ είχα μεγάλα τσοκ και το συγκεκριμένο όπλο δεν πειράχτηκε καθόλου από την κατασκευή του εκτός του μήκους του κοντακιού)
Baikal MP155 T=21cm και …
Παλιό δίκαννο του παππού – κοκόρια ,πλαγιόκαννο, αχρωμίωτο – 11cm η πρώτη σκανδάλη και 13 η 2η .
Αν λοιπόν πάρουμε σαν μόνο κριτήριο αυτό που λέει ο Gough Tomas ότι η απόσταση Τ καλό θα είναι να είναι έως 4 ιντσες – περίπου 10,15 cm – μόνο το παλιό πλαγιόκαννο του παππού μπορεί να χαρακτηριστεί καλοζυγισμένο παρ’ όλο που και στα άλλα όπλα οι διαφορές – αν εξαιρέσουμε την ΜΡ155 – δεν είναι τεράστιες. Επίσης σημειώνω ότι στα 4 πρώτα τα κοντάκια είναι κοίλα και αυτό ίσως εξηγεί τα παραπάνω. Όμως και στα όπλα που παρουσιάζει ο Tomas (δεν παρουσιάζω τώρα τον πίνακά του) μόνο το Darne ικανοποιεί πλήρως την παραπάνω προδιαγραφή. Από όλα τα άλλα μόνο το αγγλικό ΗΕ του 1948 είναι κοντά στο παραπάνω όριο και αυτό έχει 27’’ κάννες – 68,6 cm-.
Ο Gough Tomas όμως δεν μιλάει μόνο για το σημείο ζυγίσματος του όπλου αλλά και για την ροπή αδράνειας του όπλου. Από την φυσική γνωρίζουμε – σε μία απλοποιημένη έκφραση – ότι αδράνεια είναι η αντίσταση κάθε αντικειμένου στην αλλαγή της κινητικής του κατάστασης. Επίσης δεδομένου ότι η ροπή είναι το γινόμενο της δύναμης επί την απόσταση και έχοντας την δύναμη σταθερή – βλέπε χρήση ίδιων φυσιγγίων – εύκολα γίνεται κατανοητό ότι η απόσταση είναι αυτή που παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο στην ροπή αδράνειας (που με την σειρά της παίζει σημαντικό ρόλο στο «ζύγισμα» και την ανάκρουση). Γι αυτό λοιπόν ο Tomas λοιπόν λέει ότι στα καλοζυγισμένα όπλα θα πρέπει τα δύο σημεία, το σημείο ισορροπίας και το σημείο όπου μετράται η ελάχιστη ροπή αδράνειας, να συμπίπτουν ή τέλος πάντων να είναι κοντά. Και γι αυτό δίνει στην απόσταση Τ τόσο μεγάλη σημασία. Παρ’ όλα αυτά ο Tomas κλείνει το κεφάλαιο για το ζύγισμα λέγοντας :
«Οι σκοπευτές θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ο καλύτερος συμβιβασμός μεταξύ ποιότητας γρήγορης επώμισης και της σταθερότητας είναι κάτι προσωπικό για κάθε σκοπευτή, και δεν προσδιορίζεται από την κατά καιρούς τάση της μόδας για το βάρος του όπλου ή για το μήκος των καννών».
Μάλλον λοιπόν η απόσταση Τ δεν είναι το μόνο κριτήριο για το ζύγισμα ενός όπλου.
Και κάτι για τις καραμπίνες :
Κατά την άποψή μου τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους δεν είναι ούτε τα φτηνά ανταλλακτικά , ούτε η τιμή τους, ούτε φυσικά το ζύγισμά τους. Κατά την γνώμη μου το κυριότερο πλεονέκτημά τους είναι η τρίτη τουφεκιά, που σε φάσα, πάπια, αγριογούρουνο είναι πολύτιμη και μετά η δυνατότητα (στις σύγχρονες καραμπίνες) της σχετικά εύκολης προσαρμογής στα μέτρα του σκοπευτή, το όντως μειωμένο λάκτισμα, το μικρό τους βάρος, και το ότι καθαρίζουμε μόνο μία κάννη στην συντήρηση – για τους τεμπέληδες σαν και μένα -. Τα παραπάνω όμως είναι ικανά να παρασύρουν στην καραμπίνα ( έστω κι αν αυτή είναι μία φτηνή , κακοζυγισμένη 155) ακόμα και έναν δικαννάκια σαν και μένα παραβλέποντας το κακό ζύγισμα. Πόσο μάλλον αν μιλήσουμε για καλοζυγισμένα όπλα όπως αυτά που αναφέρεις Νικήτα στην απάντησή σου. Οσο για τις γραμμές υπάρχουν και καραμπίνες πολύ όμορφες φίλε Γιάννη κακά τα ψέματα.
Με εκτίμηση
Κυρατζίδης Δημήτρης
ΣΧΟΛΙΑ
1- Ο ισχυρισμός ότι οι μακριές κάννες βοηθούν το swing του όπλου είναι αμερικανιά και δη των τελευταίων 5 χρόνων που έδωσε έναυσμα για τη μόδα των μακρύτερων καννών.
Οι μεγάλοι δάσκαλοι- Lancaster, Stanbury, Rose, Davies, Sattertwhite, Carlisle και άλλοι- τόνιζαν ξανά και ξανά ότι η πλάγια κίνηση γίνεται από τα ΠΟΔΙΑ. Η σχέση όπλου-κορμού είναι κλειδωμένη έλεγαν, και το swing γίνεται από τα πόδια. Αν η κίνηση γίνει από τη μέση τότε αλλάζει η θέση του όπλου ως προς τον κορμό και το κεφάλι και η σκόπευση χαλά. Μια δοκιμή θα σας πείσει. Συνεπώς αν αυτό είναι το κίνητρο για βάρος μπροστά τότε μάλλον δεν υπάρχει ώφελος.
2- Ενα θετικό στοιχείο του επαγγέλματος είναι η ευκαιρία επαφής και ανάλυσης εκατοντάδων, αν όχι χιλιάδων όπλων.
Μετά από πολλή ανάλυση κατάλαβα ότι τα καλοζυγισμένα όπλα έχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Το κάθε μέρος του καλοζυγισμένου όπλου, αυτού που ο Γκαφ Τόμας ονομάζει όπλο με χαμηλή αντίσταση ροπής, είναι ότι κάθε τμήμα ξεχωριστά έχει την μέγιστη μάζα προς το κέντρο του όπλου.
Πιο αναλυτικά, όταν λύσουμε το όπλο, και κρατήσουμε κάθε μέρος του από το σημείο που πιάνει το χέρι όταν το όπλο είναι δεμένο, το κάθε μέρος του όπλου ζυγίζει προς το κέντρο. Ετσι όταν πιάσουμε τις κάννες πχ, από το σημείο που είναι φυσιολογικά το κράτημα με δεμένο όπλο, οι κάννες του καλοζυγισμένου όπλου θα βαρύνουν προς τα πίσω, προς τις θαλάμες. Οι φωτογραφίες δείχνουν το απλό αυτό τεστ.
Κρατώντας τμήματα αποσυναρμολογημένου όπλου, από το σύνηθες σημείο κρατήματος, το βάρος είναι προς το κέντρο, εδώ η βάση βαραίνει προς τα εμπρός, το όπλο είναι καλοζυγισμένο.
Κρατώντας τις κάννες από σύνηθες σημείο κρατήματος, το βάρος είναι προς τα πίσω, το όπλο είναι καλοζυγισμένο. Αυτό το τεστ είναι πιο αποκαλυπτικό από το ζύγισμα του συναρμολογημένου όπλου.
Οπως παρατηρεί ο Τόμας, το καλοζυγισμένο όπλο, αυτό που έχει την ιδιότητα του καλού handling, δεν έχουμε αντίστοιχο ελληνικό όρο, είναι αυτό που δεν αντιστέκεται στις κινήσεις μας. Προσωπικό χαρακτηρίζω τέτοια όπλα ως όπλα που διαβάζουν την σκέψη μου.
Η προσωπική μου θεωρία είναι ότι το καλό όπλο είναι αυτό που συνδυάζει κατάλληλα μέτρα και καλό handling ώστε να δίνει στον χειριστή απόλυτο έλεγχο επί του όπλου. Αυτή η αίσθηση ελέγου συχνά μεταφράζεται με τη φράση “βγάζει καλές τουφεκιές” που άδολα πολλοί συνάδελφοι κυνηγοί αποδίδουν σε κάποια βλητική υπεροχή.
Τα παραπάνω εξηγεί γιατί πολλοί συνάδελφοι που πιάνουν ένα σουπερποζέ με καλό handling, όπως πχ ένα Merkel, και για πρώτη φορά πραγματικά ελέγχουν το όπλο τους, εξυμνούν τις τουφεκιές του. Διότι το Merkel αν και φατσικά άσχημο έχει κυνηγετικό ζύγισμα και κυνηγετικό κοντάκι, σε αντιδιαστολή με τα μέτρια ιταλικά ποζέ που έχουν αδιάφορο ζύγισμα και κοντάκι σαν κουπί διότι βασίζουν την σχεδίαση τους στο σκοπευτικό πρότυπο που έκανε τα ιταλικά όπλα διάσημα.
Ν.Κ.