Το 1972 στην Αγγλία προβλήθηκε μια τηλεοπτική εκπομπή κατά την οποία το κοινό στο στούντιο περιλάμβανε τον τότε υπουργό περιβάλλοντος Αντονι Κρόσλαντ. Το θέμα της εκπομπής ήταν η νέα έκδοση της Λέσχης της Ρώμης, (Club of Rome) με τίτλο “Τα Ορια της Ανάπτυξης”. Η εκπομπή ήταν τρομακτική. Εθεσε, αν θυμάμαι καλά, πέντε παραμέτρους ανάμεσα τους Πληθυσμό, Φυσικούς Πόρους, Ρύπανση, και έντεχνα έπεισε τους θεατές ότι ο πλανήτης και η ανθρωπότητα ήταν καταδικασμένοι στην απόλυτη καταστροφή. Το γεγονός ότι η υπόθεση βασιζόταν σε υπολογιστικά μοντέλα που ανέπτυξε το διάσημο ΜΙΤ, ινστιτούτο τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, ήταν πέρα από πειστικό. Το βιβλίο με τον ίδιο τίτλο πούλησε τριάντα εκατομμύρια αντίτυπα και θεωρείται το απόλυτο οικολογικό μπεστ σέλλερ.
Ο υπουργός Κρόσλαντ, μετά από κάποια λεπτά θέασης, γύρισε το βλέμμα από την οθόνη. Οταν τελείωση η εκπομπή δέχτηκε επίθεση από μια δημοσιογράφο για την επιπολαιότητα του. “Δεν μου αρέσει να με πανικοβάλλουν” απάντησε ο Κρόσλαντ.
Τι είναι η Λέσχη της Ρώμης; Μια οργάνωση που περιλαμβάνει κορυφαίους επιστήμονες, ανώτερα κυβερνητικά στελέχη και προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Κάτι σαν το Νταβός αλλά για το περιβάλλον. Ιδρύθηκε από τον Ιταλό μεγιστάνα Πέτσι. Συνεχίζει τη λειτουργεία της μέχρι τώρα.
Οι καταστροφολογικές προβλέψεις της Λέσχης της Ρώμης αποδείχτηκαν μια μπαρούφα πολυτελείας. Δεν πνιγήκαμε από την ατμοσφαιρική ρύπανση, δεν εξαντλήσαμε τα αποθέματα φυσικών πόρων, δεν αυξηθήκαμε ανεξέλεγκτα και από ότι φαίνεται ο πληθυσμός του πλανήτη οδεύει προς μείωση στα δεύτερο μισό του 21ου αιώνα.
Ωστόσο η επιτυχία του αρχικού εγχειρήματος, δηλαδή η τρομοκράτηση μέσα από την επιστημονικά προβαλλόμενη καταστροφολογία “έπιασε”. Η χρήση υπολογιστικών μοντέλων έγινε θεσμός και το είδαμε όταν ο Αλ Γκορ τα προέβαλε με ιεραποστολική μανία στην ταινία του Μια Αβολη Αλήθεια. Σε αντίθεση με τον υπουργό Κρόσλαντ οι σύγχρονοι πολιτικοί αρέσκονται στον πανικό. Ισως επειδή ο πανικός μεταδίδεται εύκολα στους ψηφοφόρους και φέρνει την πολυπόθητη εκλογή ή επανεκλογή.
Πέρα από τον πανικό όμως υπάρχει η πραγματικότητα. Οι προβλέψεις των καταστροφολόγων δεν πραγματοποιήθηκαν. Τέλη της δεκαετίας του 1980 ο Τζιμ Χάνσεν είπε ότι το 2000 το Μανχάταν της Νέας Υόρκης θα ήταν κάτω από την επιφάνεια της θάλσσσας. Δεν είναι.
Το 1968 στο βιβλίο του Η Πληθυσμιακή Βόμβα, ο Πωλ Ερλιχ προειδοποιούσε για σφαγές στους δρόμους για μια χουφτα ρύζι το 1990. Οτι το 2000 η Ινδία θα διαλυόταν λόγω λιμού. Τίποτε από αυτά δεν έγινε και σήμερα η Ινδία είναι μια από τις πρώτες χώρες στην εξαγωγή σιτηρών και ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από παχυσαρκία.
Τα υπολογιστικά μοντέλα για την θερμοκρασία δίνουν και παίρνουν αλλά καμία πρόβλεψη δεν είναι όμοια με την πραγματικότητα.
Ανώτεροι ερευνητές διάσημων πανεπιστημίων, απόλυτα πεισμένοι για την ορθότητα των θεωριών τους, δεν δίστασαν να γίνουν ρεζίλι με προβλέψεις. Παράδειγμα ο Δρ Βάινερ του πανεπιστημίου Ηστ Αγκλια που το 2005 είχε προβλέψει ότι το έτος 2015 δεν θα υπήρχε χιόνι και ότι τα παιδιά θα έπρεπε να μάθουν για το χιόνι μέσα από βίντεο και φωτογραφίες. Αυτό το κείμενο γράφεται το 2024 εν μέσω χιονόπτωσης!
Αυτά και άλλα δείχνουν ότι ο υπουργός Κρόσλαντ είχε δίκαιο και έδειξε την σωστή προσέγγιση, την αντίσταση στον προκάτ πανικό.