ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΛΑΓΩΝΙΚΟ

Η φωτογραφία είναι του J.Lindros, μέλους της σουηδικής αποστολής στην Κύπρο. Από τα γραφόμενα των μελών ξέρουμε ότι η αρχαιολογική αυτή αποστολή έγινε μεταξύ του 1927 και 1931, και τότε θα τραβήχτηκε η φωτογραφία.

Η πλινθοκτιστη δομή του σπιτιού καθώς και τα εργαλεία που κρέμονται στους τοίχους δείχνουν ότι πρόκειται για πεδινό χωριό. Στα ορεινά της Κύπρου τα σπίτια είναι πετρόκτιστα με επικλινείς στέγες για να φεύγει το χιόνι. Τα γεωργικά σύνεργα στα ορεινά φυλάσσονταν για προστασία από το χιόνι.

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο από την κυνηγετική σκοπιά είναι ο λαγωνικός σκύλος στη μέση της φωτογραφίας. Πρόκειται για θέαμα γνώριμο σε όσους θυμόμαστε την Κύπρο της δεκαετίας του 1950. Ο “λαωνικός” ήταν πολύτιμο σκυλί, που έχαιρε ιδιαίτερης περιοποίησης, κάτι που δείχνει και η φωτογραφία, το σκυλί φαίνεται καλοταϊσμένο και έχει ελευθερία κίνησης στην αυλή του σπιτιου, κάτι που δεν είχαν άλλα σκυλιά. Απαραίτητο καθημερινό συμπλήρωμα διατροφής για τους “λαωνικούς” ήταν τριμμένο ψωμί με μαυρόλαδο, αγουρέλαιο με υπολείμματα ελαιόκαρπου.

Η χρήση του “λαωνικού” ήταν συγκεκριμένη: το κυνήγι του λαγού στα πεδινά. Χωρίς όπλο ο κυνηγός κρατούσε τον σκύλο δεμένο μέχρι το ξεπέταγμα του λαγού. Με το ξεπέταγμα το σκυλί αφηνόταν να κυνηγήσει και να πιάσει το θήραμα. Το δε θήραμα ήταν πολύτιμο. Οταν η ημερήσια αμοιβή ενός ειδικευμένου εργάτη ήταν μια αγγλική λίρα την ημέρα, ένας λαγός μπορούσε να πουληθεί τρεις λίρες. Ενας καλός λαωνικός μπορούσε να πιάσει αρκετούς λαγούς κάθε μήνα και έτσι αύξανε σημαντικά το οικογενειακό εισόδημα.

Με την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ το 1955 οι Αγγλοι επέβαλαν παράδοση ΟΛΩΝ των όπλων, πυροβόλων και αεροβόλων. Ο αφοπλισμός σήμαινε και τέλος του ένοπλου κυνηγίου και ανέβασε το κασέ των λαωνικών. Παράλληλα βοήθησε την διάδοση των παγίδων και ξώβεργων που πρότερα ήταν περιορισμένη στις περιοχές που έπιαναν τα αμπελοπούλια, στο Παραλίμνι και γύρω από την Πάφο. Οποιος νομίζει ότι η αφαίρεση του όπλου μειώνει το κυνήγι καλά θα κάνει να μελετήσει την κατάσταση στην Κύπρο μεταξύ 1955 και 1960. Το κυνήγι δεν σταμάτησε ούτε λεπτό. Θυμάμαι το Πάσχα του 1959 στον Αγιο Θεόδωρο της Λάρνακας όπου ενώ ψήνονταν τα αρνιά τα ορεκτικά ήταν λαγός και πέρδικα ξυδάτα, όλα πιασμένα με “λαωνικούς” ή “τσάκρες” (παγίδες).

Εξίσου σημαντική είναι η γενικότερη εικόνα του βιοτικού επιπέδου που δείχνει η φωτογραφία επί Αγγλοκρατίας στο νησί. Συχνά λέγεται ότι η Κύπρος οφείλει την ανάπτυξη της στο ότι υπήρξε αποικία των Αγγλων. Η φωτογραφία καταρρίπτει αυτό τον μύθο. Δείχνει ένα μέσο χωριάτικο σπίτι της τότε εποχής. Υπήρχαν πολλά χειρότερα και ελάχιστα καλύτερα στα χωριά. Ηλεκτρικό ρεύμα και τρεχούμενο νερό δεν υπήρχε στην ύπαιθρο.

Οι Αγγλοι δεν έφεραν καμία ιδιαίτερη ανάπτυξη στο νησί. Η όποια ανάπτυξη ήταν στις πόλεις και αυτή ήταν πάντα με το σταγονόμετρο. Η πραγματική ανάπτυξη στην Κύπρο έφτασε μετά την ανεξαρτησία.