Τα είπαμε για τους μπούληδες σε περασμένη ανάρτηση εδώ¨
https://oplognosia.com/?p=14074
Πριν την καθιέρωση του μπούλικου κυνηγίου με παγανιστάδες και βαστάζους στην Αγγλία, υπήρχε λογικό κυνήγι και για λίγα χρόνια η οπλοκατασκευή ήταν προσαναταλισμένη στην ικανοποίηση των αναγκών των κυνηγών που το ασκούσαν.
Thomas Woodward με άνοιγμα και όπλιση με μοχλό. Φωτο D. Hadoake
Theopihilus Murcott, το όπλο του Θεόφιλου ήταν από τα πρώτα αποτελεσματικά δίκαννα με όπλιση μοχλού.
Η εποχή αυτή άρχισε με την τελειοποίηση του κεντροφλεγούς φυσίγγίου και της εξέλιξης της όπλισης δια του μοχλού μετά το 1850. Κατασκευαστές όπως οι Daw, Perkes, James Woodward, Thomas Woodward, Needham και άλλοι είχαν εξελίξει τον μηχανισμό με άνοιγμα και όπλιση με μοχλό. Η ειρωνεία της τύχης έφερε την εξέλιξη της όπλισης δια του μοχλού, στη μορφή του δίκαννου του Θεόφιλου Murcott το 1871 να ακολουθείται πολύ γρήγορα από την όπλιση μέσω των καννών το 1875. Τότε βγήκε το πρώτο πλαγιόκαννο με σύστημα Ανσον-Ντήλυ.
Η εποχή τελείωσε με την εφεύρεση της κουμπωτής πάπιας και σχεδόν ταυτόχρονα την πατέντα Ανσον-Ντήλυ, από τους ίδιους εφευρέτες, που ήταν υπάλληλοι της Westley Richards. Η χρήση των καννών ως μοχλό όπλισης, κάτι που ήταν εφικτό με την κουμπωτή πάπια, και η μεταγενέστερη ενσωμάτωση αυτομάτων εξολκέων, υποβοηθούμενου ανοίγματος και αυτόματης ασφάλειας σφράγισε το πλαγιόκαννο ως το σύνεργο του διωχτού κυνηγίου, driven game gun. Η εξέλιξη μείωσε την ζήτηση για τα όπλα που όπλιzαν με μοχλό στην Αγγλία. Ωστόσο σε άλλες χώρες και ειδικά στη Γαλλία η όπλιση δια του μοχλού όχι μόνο δεν σταμάτησε, αλλά μετά το 1875 έδειξε σημαντική άνοδο.
Γαλλικό Darne, ο μοχλός που εξέχει πάνω από το ολισθαίνον κλείστρο ανοίγει και έμμεσα οπλίζει τον μηχανισμό.
Τα μεγάλα γαλλικά ονόματα που εξέλιξαν το σύστημα όπλισης δια του μοχλού εμφανίστηκαν μετά την εφεύρεση του Ανσον-Ντήλυ. Το Darne, το Ideal της Manufrance, το Tarzan, το μονόκαννο Simplex (και αυτό της Manufrance), είναι όλα όπλα που ανοίγουν και οπλίζουν με μοχλό. Σε όλα οι κάννες είναι αμέτοχες στην όπλιση του πυροδοτικού μηχανισμού. Είναι ενδεικτική η έκδοση του εξαιρετικά ποιοτικού Ideal της Manufrance σημειώθηκε το 1883, όταν το σύστημα Beesley στα όπλα Purdey βγήκε το 1880, το Dickson το 1883 και το Holland το 1893. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι οι Γάλλοι στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν ίσως οι μόνοι οπλοκατασκευαστές που αντιστάθηκαν στην εύκολη αντιγραφή αγγλικών προτύπων, προτιμώντας να εξελίξουν τα δικά τους όπλα. Πολύ αργότερα η Bernardelli στην Ιταλία έβγαλε ένα αναδιπλούμενο πλαγιόκαννο που προσφέρει όπλιση μέσω του μοχλού, ενώ οι Βέλγοι έβγαλαν αναδιπλούμενα όπλα με κοκόρια στην πλάκα της σκανδάλης, λέγονται και «εσωεξώσφυρα».
Ισως ο πιο εξελιγμένος μηχανισμός όπλισης δια του μοχλού βρίσκεται στο γαλλικό Ideal.
Tarzan, επίσης γαλλικό και έχει συνδυάσει στοιχεία του Ανσον-Ντήλυ μα το σύστημα μοχλού.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της όπλισης δια του μοχλού;
Πρόκειται για μια ιδιάζουσα προσέγγιση στην οπλοκατασκευή με δική της φιλοσοφία. Ο αρχικός σκοπός ήταν βέβαια η απαλλαγή από τα εξωτερικά κοκόρια. Η μεταφορά των σφυρών στο εσωτερικό του μηχανισμού, και με τον συνδυασμό ανοίγματος και όπλισης μέσω ενός μοχλού έβαλε όλα τα μηχανικά συστήματα του όπλου σε ένα συγκεντρωμένο υποσύνολο, ανεξάρτητο από άλλα μέρη του όπλου. Οι μηχανισμοί ήταν απλοί στη σχεδίαση, στην κατασκευή, στη ρύθμιση καθώς και στην συντήρηση. Ολα γίνονταν σε ένα συγκεντρωμένο χώρο στο όπλο με την κίνηση ενός στιβαρου μοχλού. Εκτός από την ενεργοποίηση του ποδαριού του εξολκέα δεν υπήρχαν περίπλοκα αλληλοεξαρτόμενα μέρη, όπως συμβαίνει με τα μεταγενέστρα όπλα. Δεν υπήρχαν αυτόματοι εξολκείς, αυτόματη ασφάλεια, ούτε υποβοηθούμενο άνοιγμα. Η απλότητα του μηχανισμού πρόσφερε αξιοπιστία, αλλά έλειπε η ταχύτητα αναγόμωσης που μετατράπηκε σε πολύτιμο χαρακτηριστικό στα διωχτά κυνήγια όπου γεμιστάδες βοηθούσαν τα “τουφέκια”. Το δίκαννο με όπλιση δια του μοχλού είναι όπλο που βολεύει τον μοναχικό κυνηγό που δεν έχει ανάγκη την αυτόματη εξόλκευση.
Μια ματιά στου οπλοβαστούς οπλουργείων, στα δίκαννα που περιμένουν επισκευή, δείχνει ότι τα συστήματα που υπόσχονται ταχύτητα, οι εξολκείς, οι μονές σκανδάλες και οι αυτόματες ασφάλειες, είναι τα πρώτα θύματα χρήσης. Επίσης εμφανίζονται συχνά προβλήματα με τον συγχρονισμό αλληλοσυνδεδεμένων μηχανισμών που παίρνουν κίνηση από το άνοιγμα των καννών, όπως η όπλιση των σφυρών, η ενεργοποίηαη και όπλιση των εξολκέων, η κίνηση της αυτόματης ασφάλειας. Αυτά τα κινούμενα μέρη πρέπει να συγχρονιστούν μεταξύ τους και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα και εκεί συνήθως εμφανίζονται τα προβλήματα με τα φτηνά όπλα αντίγραφα των αγγλικών.
Το πειραματικό πρωτότυπο, με εργονομική σχεδίαση που φέρνει όλα τα σημεία ελέγχου στην ακτίνα του ενός χεριού.
Αυτή η εγγενής αξιοπιστία του μηχανισμού που δεν έχει αλληλοεξαρτώμενα μέρη οδήγησε στην σχεδίαση ενός πειραματικού πρωτότυπου, μοδέλου όπως λένε οι πρωτοτυποποιοί, πριν μερικά χρόνια. Το συγκεκριμένο πρωτότυπο έγινε ως δοκιμή της ιδέας, αυτό που λένε Proof of Concept, για να δοκιμαστεί μια νέα προσέγγιση στην απλοποίηση του πλαγιόκαννου. Το συγκεκριμένο πήγε ένα βήμα πιο πίσω στην αναζήτηση αξιοπιστίας ενσωματώνονταςι “εσωλέμβια” κοκόρια που μπορούν να οπλίσουν με μια κίνηση του αντίχειρα, έχοντας ήπια ελατήρια. Μπορεί ωστόσο να μετατραπεί σε όπλιση με μοχλό αλλάζοντας μερικά μέρη, χωρίς βίδες ή εφαρμογή στο χέρι κλπ, συνεπώς θεωρείται ότι ανήκει στην κατηγορία δίκαννων με μοχλό. Αυτή η σχεδιαστική επιλογή σε συνδυασμό με το άνοιγμα μέσω μοχλού μπροστά από τον υποφυλακτήρα βάζει όλα τα σημεία ελέγχου σε απόσταση που μπορεί να καλύψει άνετα το ένα χέρι. Επιπλέον ενσωματώνει κοντάκι με τζαβέτα, κάννες χωρίς ρίγες, μονομπλόκ βασισμένο στην πρώιμη τεχνοτροπία Pieper στο οποίο οι κάννες περνιούνται από πίσω προς τα εμπρός και έτσι δεν υπάρχει κίνδυνος αποκόλλησης τους.
Οι αντιδράσεις αυτών που το είδαν ήταν ενδιαφέρουσες. Ισως θα τις δούμε σε άλλη ανάρτηση.
Το διπλωτό Bernardelli είναι πρακτικό και κομψό. Ανοίγει και οπλίζει με το μοχλό κάτω από τις σκανδάλες.
Γιατί δεν υπάρχει σήμερα συνέχιση της εξέλιξης των δίκαννων που οπλίζουν με μοχλό; Διότι το πλαγιόκαννο έχει εκτοπιστεί από το σουπερποζέ στα σκοπευτήρια και το σουπερποζέ δεν προσφέρεται για όπλιση με μοχλό. Στο κυνήγι τα σημερινά αυτογεμή αερίων και αδρανείας προσφέρουν αξιοπιστία, προσαρμοστικότητα και μακροζωία όμοια με αυτή του δίκαννου σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Η αγορά του πλαγιόκαννου είναι μικρή ειδικά για κάποιο σχήμα που δεν είναι διάσημο ή αναγνωρίσιμο στη νέα γενιά κυνηγών. Χωρίς αγοραστές δεν υπάρχει πιθανότητα για είσοδο στην αγορά. Για όσους ενδιαφέρονται για δίκαννο με όπλιση μοχλού οι επιλογές είναι λιγες, υπάρχουν τα ιταλικά Falco, και στα μεταχειρισμένα το αναδιπλούμενο Bernardelli είναι μια καλή επιλογή, αν βρίσκεται σε λογική τιμή βέβαια. Τελευταία φορά που είδα ένα σε ελληνικό κατάστημα το ζητούσαν 4000 Ευρώ με το σκεπτικό ότι όποιος ψάχνει κάτι τέτοιο πρέπει να έχει μεγάλο πάθος, και ως γνωστόν τα πάθη πληρώνονται, ειδικά στην Ελλάδα. Μια ματιά σε αγγελίες του εξωτερικού δείχνει ότι οι τιμές εκεί είναι πολύ κάτω από 1000 Ευρώ, προφανώς εκεί δεν έχουν πάθη, μάλλον δεν έχουν παθιασμένους πωλητές.